Onderzoek: Meerderheid Nederlanders stoort zich aan gsm's aan tafel

Voor veel gezinnen is de eettafel nog steeds het kloppende hart van het huis, een plek om écht samen te zijn. Toch schuift er almaar vaker een ongenodigde gast aan: de gsm. Uit onderzoek van Table du Sud blijkt dat de meeste Nederlanders zich storen aan gsm-gebruik tijdens het eten. En hoewel het om Nederlandse cijfers gaat, is de boodschap herkenbaar voor heel wat Vlaamse gezinnen.

Samen eten mag weer écht samen zijn

Hoewel het avondeten traditioneel een moment van verbinding en aandacht voor elkaar is, vindt een grote meerderheid van de Nederlanders dat smartphones dat samenzijn verstoren. 84% ergert zich aan gsm-gebruik aan tafel en 82% merkt dat het de kwaliteit van de gesprekken verlaagt. Slechts 16% stoort zich er niet aan en 13% vindt het gebruik van een gsm tijdens het eten ‘normaal’. Opvallend: 39% geeft aan dat huisgenoten vaker naar hun scherm grijpen dan zijzelf, wat in veel gezinnen tot spanningen leidt.

Ouders willen beter voorbeeld stellen

Naast ergernis leeft vooral ook bezorgdheid over de invloed op kinderen. Volgens 90% van de deelnemers leren kinderen fout sociaal gedrag aan wanneer gsm-gebruik aan tafel de norm wordt. Die bezorgdheid is terecht, aldus gedragswetenschappers.

“Gsm-gebruik aan tafel toont hoe belangrijk voorbeeldgedrag is,” zegt Wouter van den Bos, hoofddocent ontwikkelingspsychologie aan de Universiteit van Amsterdam. “Ouders geven vaak onbewust het signaal dat een scherm belangrijker is dan een gesprek. Kinderen leren door te observeren en na te doen. Wie de gsm bewust opzijlegt tijdens het eten, toont hoe waardevol echte aandacht is.”

Vrouwen strenger dan mannen

Het onderzoek toont ook duidelijke verschillen tussen mannen en vrouwen. 91% van de vrouwen stoort zich aan gsm-gebruik tijdens het eten, tegenover 77% van de mannen. Ook over de impact op gesprekkwaliteit en voorbeeldfunctie zijn vrouwen doorgaans strenger. Ook bij de vraag of gsm-gebruik aan tafel de kwaliteit van de gesprekken beïnvloedt, is er een klein verschil te zien: 86% van de vrouwen is het daarmee eens, tegenover 79% van de mannen. En als het over opvoeding gaat, zijn moeders net iets kritischer: 91% van de vrouwen vindt gsm-gebruik aan tafel een slecht voorbeeld, tegenover 89% van de mannen.

Eten zonder gsm sluit aan bij een bredere trend

De afkeer tegenover schermgebruik aan tafel past in een bredere maatschappelijke beweging. Volgens eerder onderzoek (Metro, 2023) geldt in meer dan de helft van de Nederlandse huishoudens een verbod op gsm’s tijdens het eten. Eén op de vier noemt de eigen schermtijd ‘ongezond’ en 30% erkent dat gsm-gebruik de aandacht voor anderen ondermijnt (Netwerk Mediawijsheid, 2024). Herkenbare cijfers ook voor Vlaanderen.

“Een maaltijd is veel meer dan eten alleen,” zegt Teun Antonissen, mede-oprichter van Table du Sud. “Het is een moment van connectie en aandacht. Als schermen dat verstoren, verdwijnt er iets fundamenteels.”

Schermvrije momenten worden de norm

De aandacht voor schermvrije momenten blijft niet beperkt tot gezinnen. Ook op andere plaatsen groeit de behoefte aan rust en focus. Sinds 1 januari 2024 zijn gsm’s in principe niet langer toegelaten in de klas, om concentratie en sociale interactie te stimuleren (Rijksoverheid, 2023). Diezelfde nood aan echte aandacht en verbinding zien we ook aan de eettafel. Terwijl scholen kiezen voor een gsm-verbod om het leerklimaat te verbeteren, nemen steeds meer gezinnen zélf het initiatief om maaltijden schermvrij te houden. Het toont aan dat er een bredere beweging op gang is om digitale afleiding bewust te beperken.

Over het onderzoek

Het onderzoek werd uitgevoerd in juli 2025 in opdracht van Table du Sud. In totaal vulden 1.003 Nederlanders een vragenlijst in over hun ervaringen en meningen rond gsm-gebruik tijdens gezamenlijke maaltijden. De steekproef is representatief op basis van leeftijd en geslacht.